• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/cheeselifemagazine
  • https://www.twitter.com/@cheeselifemaga1
  • https://www.instagram.com/cheeselifemagazine1
  • https://www.youtube.com/channel/UCVphzDSCv172cvqPtzyw-4A
Tahir S. YAVUZ
tahir@atafen.com.tr
Sığırların Kanlı Bağırsak Hastalığı
01/09/2017
Sığırlarda ve çoğunlukla sağmal ineklerde görülen, ölüm ihtimali yüksek bir hastalıktır.
Dünya'da ilk defa 1991 yılında rapor edilmiştir.
Hastalık Kanlı Bağırsak Sendromu (HBS=Hemorragic Bowel Syndrome), Jejunal hemorrhage syndrome (JHS) veya Ölü Bağırsak olarak adlandırılmaktadır.
Hastalığın ülkemizdeki durumu ve yaygınlığı konusunda çok az bilgi vardır.  Ancak; ülkemizde görüldüğü bildirilmiştir.
HBS hastalığını tamamen aydınlatmak için daha çok çalışma yapmak gerekmektedir.
HBS hastalığına Clostridium perfringens tip A ve Aspergillus fumigatus toksinlerinin sebep olduğu tahmin edilse de bu yönde bilinmeyen noktalar vardır.
Bilim adamları hastalığın çıkışında hazırlayıcı sebeplerin önemine değinmektedirler. 
Bazı yazarlar hastalığa Enterohemorajik E.colinin (EHEC) karıştığını da savunuyorlar.  Araştırmacılar Aspergillus fumigatus küfünün toksinlerine  Absidia corymbiferanın da eşlik ettiğini gözlemişler.  Dolayısıyla kesin ve tek bir etken ortaya konulamamış.
Konu ile ilgili araştırmacılar hazırlayıcı faktörler olacak birkaç direnç kırıcı durumu sayıyorlar.
İmmunosuppression (direnç sistemini baskılayan) etkisi yapan durumlar olarak yüksek enerjili diyet, asidoz, ketosis, hipokalsemi, topallık, doğum sonrası stres, kötü besleme koşulları, sosyal izolasyon,  TMR aletlerinin uzun süre çalıştırılması, küflü yemler, IBR, yavru atma, uzun süreli antimikrobiyal tedavi,  uzun süreli antiinflamatuvar tedavisi, kalabalık barınaklar sayılmaktadır. 
Hastalığın sürülerde görülme oranı %10'un altındadır.  Ölüm oranı %77-100 dür.
Hastalık çoğunlukla doğumu takip eden 90. ve 100. günlerde ortaya çıkar.
İşkembe hareketlerinin zayıflaması, azalması veya durması, kanlı ve kanla karışık katran rengi dışkı ( melena) , sancı, ani süt düşüşü, dışkıda pıhtılaşmış kan, durgunluk, iştahsızlık, nabız sayısında aşırı yükselme (taşikardi) en çok görülen belirtilerdir.  Hasta hayvanda hipokalemi (Potasyum eksikliği) ve hipokloremi  (Klor eksikliği) tipiktir.
Otopside bağırsağın belirli bir bölgesinin kan pıhtılarıyla dolu olduğu, o bölgede bağırsağın tıkandığı ve nekroz şekillendiği görülür (Acut necrohemorragic enteritis).
Hastalığın tedavisi yoktur.  Belirtilerin görülmesini takiben inek 2 gün içinde ölür.  Bazen bu süre 4 güne kadar çıkar.  Belirtilere yönelik tedavi girişimlerinin başarılı olmadığı görülmüştür.  Erken ve hızlı tedavi girişimlerinde çok az oranda başarı şansı olabileceği ifade edilmektedir. 
Damar içi sıvı tedavisi, yüksek miktarda suyla birlikte (örneğin;  40 litre) kalsiyum, potasyum, magnezyum içirilmesi, antiinflamatuvar ilaçlarla tedavi önerilse de etkili olduğu vaka sayısı gayet azdır.
Cerrahi tedavi girişimleri karın içi açılarak pıhtıyla tıkanmış bağırsak kısmındaki pıhtıların  masajla dağıtılması suretiyle açılması ya da o bölümün operasyonla alınması (enterotomi) şeklindedir.  Bu esnada bağırsağın yırtılma ihtimali yüksek olduğundan, operasyon çoğunlukla başarıyla sonuçlanmaz.  Buna rağmen literatürde yüzde 39 başarı elde edildiği bildirilmektedir.
Hastalığın aşısı yoktur.  Bazı araştırmacılar vakalardan izole edilen Clostridium perfringens tip A ya karşı otogen aşı (otovaksin) yapılmasını öneriyorlar.
Piyasadaki ticari aşıların koruma sağlamadığı, hastalığın bir tek etkenden oluşmadığı, ancak hazırlayıcı faktörlerin önlenmesiyle hastalığın önlenebileceği ifade edilmektedir.
Hastalığın görülme sıklığının kış aylarında arttığı, süt veriminin yükseldiği günlerde veya süt verimini yükseltme çabasıyla kesif yemin arttırıldığı günlerde daha sık görüldüğü bildiriliyor. 
Hastalık ile Clostridium perfringens tip A  ve Beta 2 toksininin ilişkisinin hipotez halinde olduğu, Clostridium perfringens tip A nın düşük toksisitesiyle bu hastalıktaki etkisi konusunda henüz bilimsel bir bulgu olmadığı ifade ediliyor.
O sebepten rasyon ve stres yönetiminin önemine değinilerek, ince kıyılmış kaba yemler ile ince öğütülmüş  kesif yemlerden, küflü silajdan kaçınılması gerektiği vurgulanıyor.
Küfün önlenmesi ile ilgili her türlü önlem (invitro ve invivo önlemler) alınmalı, akla gelen tüm stres faktörleri önlenmeli, doğum sonrası günlerde ineklere yardımcı olacak canlı maya, vitamin ve mineral içeren destekleyici yemler verilmelidir.  HBS hastalığında ani ölümlerin olabileceğini, ineğin ansızın ölü bulunması, tedavi şansının olmaması gibi gerçekleri akıldan çıkarmamalıyız. 
 


Yorum Yaz
3218 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

TOKSİN BAĞLAYICILAR - 29/11/2018
Kaba ve tane yemlerde küf—mantar olduğunda, bunların toksinleri hayvanlarımıza büyük zararlar veriyor. Bazı toksinler süt ile insanlara da geçiyor.
Geviş Getirenlerde Kıl Yumakları - 20/11/2018
Geviş getiren hayvanların işkembelerinde veya midelerinde bazen taşlaşmış kıl yumakları oluşur ve ölüme sebep olabilir. Bu kıl yumaklarına “bezoar” adı verilmektedir.
ET HAYVANCILIĞI ARAŞTIRMA MERKEZİ - 13/11/2018
ABD’nin Nebraska Eyaletinde kurulu MARC= Meat Animal Research Center= Et Hayvancılığı Araştırma Merkezi var. Bulunduğu yere göre kısaca “Clay Center” adı da veriliyor.
Buzağının Gözü - 07/11/2018
Buzağının gözü bize çok bilgi verir. Yeni doğanlarda ve buzağılık döneminin ileri günlerinde değişik sorunlar karşımıza çıkabilir. Sorunların bir kısmı doğrudan göz ile ilgili olabileceği gibi, bir kısmı da başka hastalıkların belirtisidir.
Kırmızı Et Üretebilecek miyiz ? - 30/10/2018
Kırmızı et üretimimiz yetersiz kalıyor. İthalata muhtacız. İşin içindekiler yılda 400.000 ton et açığımız olduğunu söylüyorlar.
İthalata İhtiyacımız Olmamalı - 22/10/2018
Ülkemizdeki kırmızı et açığını kapatmak üzere ithalat yapıyoruz. İthalata ihtiyacımız olmayacak şekilde üretim modelleri geliştirmeliyiz.
Buzağılarda Salmonellosis - 16/10/2018
Salmonellosis (Salmonelloz) tüm sıcak kanlı hayvanlarda görülebilen, insanlara bulaşma potansiyeli olan, yüksek oranda bulaşıcı, ölümcül bir hastalıktır. Hastalık etkeni Salmonella adı verilen gram negatif bir bakteridir.
Çiğ İnek Sütünde Protein Oranı - 13/10/2018
Çiğ inek sütünde protein oranı, birçok verim özelliğinde olduğu gibi, genetik ve çevre ile ilgili olarak değişiklik gösterir.
Milk Income Loss Contract - 01/10/2018
MILC İngilizce Milk Income Loss Contract kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma. Süt Gelir Kaybı Sözleşmesi anlamına geliyor.
 Devamı